Op uitnodiging van Jatiwangi art Factory (West Java, Indonesië) heeft Fabrikaat in 2017 kennisgemaakt met de wijze waarop JaF via kunstprojecten de lokale community betrekt bij ontwikkelingen in hun leefomgeving. Voor deze pilot heeft Fabrikaat in samenwerking met JaF en de lokale community van Jatiwangi een modulaire steen ontworpen waarmee goedkoop, duurzaam en vrij gebouwd kan worden. De lokale grondstoffen, kennis en productie-methoden waren uitgangspunt voor deze bouwsteen, die momenteel verder wordt ontwikkeld bij JaF met het doel ingezet te worden voor een architecturale interventie op het complex. Onze samenwerking is in 2018 voortgezet bij Art Laboratory, waar we samen het Soil Lab hebben geïnitieerd.

JaF is een kunstenaars en sociaal collectief dat samenwerkt met de lokale community van de 16 dorpen in Jatiwangi. Deze regio staat bekend om de eeuwenoude traditie van productie van dakpannen en bakstenen in Indonesië. Samen met kunstenaars en initiatieven uit meer dan 30 verschillende landen werkt JaF aan social empowerment door kunstprojecten zoals kunstfestivals, workshops, residencies, een onafhankelijk radio en televisiestation, theater en muziek. Het JAF complex bestaat uit een voormalige baksteenfabriek en verschillende huizen die dienst doen als galerie, kantoor, workshop- en ontmoetingsruimte, televisiestation en woonhuis. De uitbreiding van JaF's activiteiten vroeg in 2017 om een herontwerp van het complex; een deel van de voormalige fabriek moest vervangen worden door een nieuw gebouw dat dienst kan doen als platform en ontmoetingsplek waarin programma's gericht op architectuur en kunst kunnen plaatsvinden.

Fabrikaat ziet in de werkwijze van JaF een voorbeeld voor stadsmakers in Nederland. Vanuit een gedeelde trots en open houding naar buitenwereld realiseert Jaf in samenwerking met een hechte community projecten vanuit Jatiwangi. Hierbij staat niet het werk van de professionele kunstenaar, maar de uitwisseling van kennis en ervaring, samenwerking en het bouwen aan een netwerk door ontmoetingen, voorop; iedereen is even belangrijk en kan de rol van kunstenaar op zich nemen. De open, nieuwsgierige en gastvrije houding van JaF en hun community maakt dat iedereen wordt betrokken en zich uitgenodigd voelt om deel te nemen, inzichten op te doen en mee vorm te geven aan hun omgeving en de ontwikkelingen die er plaats vinden.

Vanuit een andere behoefte dan in Jatiwangi hebben we in Nijmegen ook te maken met een veranderende omgeving (de gebiedsontwikkeling in de Waalsprong), en daarmee nieuwe sociale vraagstukken: hoe ontstaat in een nieuw bebouwd gebied een leefbare omgeving? Hoe wordt het nieuwe stadsdeel aan de overkant van de rivier de Waal onderdeel van de stad Nijmegen? Hoe krijgen de oude bewoners en hun geschiedenis een plek in deze ontwikkeling?

Fabrikaat initieert met Art Laboratory placemaking voor de Waalsprong. Hier hebben we in 2018 samen met JaF het Soil Lab geïnitieerd, waar we de van de lokale rivierklei onderzoeken.